Civə təbiətdəki faydalı metallardan biridir. Dəyəri də buna görə yüksəkdir. Civə ən çox məişətdə termometrlərdə qarşımıza çıxır.
Qeyd edək ki, civə faydalı olması ilə yanaşı, həm də insan orqanizmi üçün təhlükəli bir metaldır. Xüsusilə də valideynlər diqqətli olmalıdır ki, azyaşlı uşaqlar termometrdən uzaq dursunlar. Çünki onun qırılması nəticəsində uşaq civəni ağzına apara, yaxud buxarı nəfəsinə gedə bilər. Bəs bu kimi xoşagəlməz hallarda nə etmək lazımdır?
XəzərXəbər lent.az-a istinadən pediatr Aytən İsmayılzadənin məsləhətlərini diqqətinizə çatdırır.
Həkim bildirir ki, valideynlərdən sınmış termometr səbəbi ilə
həyəcanlı yazılar alır: "Bir ana mənə yazır ki, uşaqların əlində başı
qırılmış termometr gördüm, bir saat sonra qusma, hərarət ishal başladı.
Civə ilə zəhərlənmiş olarlar deyə çox narahat idi. Əlbəttə, haqlıdır
da...".
A. İsmayılzadə civə haqqında məlumat verərək bildirir ki, civə bir
metaldır. Adətən metal deyəndə bərk bir şey düşünürük, amma civə maye
formada olan metaldır: "Həm də ağır metaldır. Onunla zəhərlənmə əsasən
sinir sistemini və böyrəkləri zədələyir. Necə olur ki, civə ilə
zəhərlənmə olur. Civə üzvi, metal formada olur.
Analar əsasən uşaqların tez-tez qarşılaşa bildiyi termometr
təhlükəsindən qorxur. Termometrdəki metal civədir. Metal civə ağızdan
udulanda elə də çox sorula bilmir və təhlükə yaratmır. Amma nəfəslə
70-80% sorulur və zədələyir. Necə olur ki, civə nəfəslə sorulur.
Termometr sınan zaman dağılan metal civə otaq hərarətində asanlıqla
buxarlana bilir".
Pediatr məsləhət verir ki, əgər evdə termometr sındısa, aşağıdakıları etmək lazımdır:
- Otaq havasını mümkün qədər çox dəyişmək
- Həmin yerdən uşaqları çıxarmaq
- Çılpaq əllə civəyə toxunmaq olmaz, dəridən sorula bilir
- Dağılan kiçik civə muncuqlarının birləşməsinə şərait yaratmaq. Çünki belə olanda hava ilə təması sahəsi azalır
- Civəni içində su olan ağzı bərk bağlanan qaba yığmaq
- Xalça filan civəyə bulaşdısa onu işlətməmək
- Tozsoran işlətməmək
- Civəni kanalizasiyaya axıtmamaq
- Xalça altı, şkaf altını yaxşı yoxlamaq lazımdır ki, sonra buxarlanmasın.
Kəskin və xroniki olan civə zəhərlənmələrində müxtəlif əlamətlər olur. Civədən kəskin zəhərlənmə zamanı insanda intoksikasiya əlamətləri meydana çıxır: zəiflik, iştahasızlıq, baş ağrısı, udma zamanı ağrı, ağızda metal dadı, ağız suyunun axması, damaqların şişməsi və qanaması, ürəkbulanması və qusma, güclü qarın ağrıları, ishal.
A. İsmayılzadə vurğulayır ki, civəni udmaqla zəhərlənmə baş vermir. Civə evdə qalarsa, buxarlanıb zəhərlənmə verə bilir.
Bütün hallarda evdə termometr sınıbsa, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 112 xidmətinə zəng edib civənin dağılması barədə xəbər verməyi unutmayın.